(Helianthus annuus L.) jednoroczna roślina z rodziny astrowatych (Asteraceae), pochodząca z Ameryki Północnej. Charakteryzuje się grubą, szorstką łodygą pokrytą włoskami, która osiąga 2–3 m wysokości (niektóre odmiany nawet do 4 m). Liście są sercowate lub jajowate, piłkowane na brzegach, szorstkie w dotyku i ułożone naprzemiennie. Kwiatostan to duży koszyczek (średnica 10–30 cm) złożony z żółtych kwiatów języczkowych na obrzeżu i brązowych, rurkowatych w środku, które przekształcają się w jadalne niełupki bogate w tłuszcz (25–32%). Roślina jest heliotropiczna – młode kwiaty odwracają się w stronę słońca. Wymaga żyznych, wilgotnych gleb i pełnego nasłonecznienia. Uprawiana głównie dla oleju słonecznikowego, nasion (spożywanych na surowo lub prażonych) oraz jako roślina ozdobna i miododajna. Jej głęboki system korzeniowy zwiększa odporność na suszę i poprawia strukturę gleby. W Polsce uprawiana od XVI wieku, najczęściej w ogrodach, rzadziej na polach. Czołowi producenci to Ukraina i Rosja.