CIS
(Taxus baccata) zimozielony, iglasty gatunek z rodziny cisowatych (Taxaceae), występujący w Europie, Azji i północnej Afryce. Rośnie jako drzewo (do 15–20 m) lub krzew, charakteryzując się powolnym wzrostem i długowiecznością – niektóre okazy żyją ponad 1000 lat (np. cis Henrykowski w Polsce, liczący ok. 1266 lat). Jego ciemnozielone, miękkie igły (2–3 cm) ułożone są grzebieniasto, a nasiona otacza jaskrawoczerwona, jadalna osnówka (reszta rośliny zawiera toksyczną taksynę). Jest dwupienny – kwiaty męskie i żeńskie rozwijają się na oddzielnych osobnikach. Preferuje cieniste stanowiska i wilgotne, próchniczne gleby, ale toleruje różne warunki, w tym mrozy (strefa mrozoodporności 6b). Ze względu na twarde, czerwonawe drewno był historycznie używany do wyrobu łuków, mebli i narzędzi. W Polsce podlega ścisłej ochronie od 1423 r. (dekret Władysława Jagiełły). Naturalne stanowiska znajdują się głównie na zachodzie i południu kraju. W ogrodach ceniony za odporność na przycinanie – idealny na żywopłoty i formy topiarowe. Popularne odmiany to m.in. kolumnowa ‘Fastigiata’ i złocista ‘Elegantissima’.
